Ben jij hyper?
Een weinig besproken lichaamseigen stress-stofje waar ik vaak op terugkom is 'glutamaat'. Hoewel noodzakelijk in kleine hoeveelheden ontstaan fysieke en psychische klachten als dit door een ontwrichte gezondheid de overhand krijgt.
Hoe stress je lichaam anders laat werken...
Veel mensen denken bij stress aan adrenaline en ook aan cortisol. En zeker, deze stoffen zijn betrokken bij stress.
Maar als we het bredere plaatje bekijken, zien we dat er een heel spectrum aan stoffen, hormonen en neurotransmitters betrokken zijn bij stressverwerking, stressremming, welbevinden, rust en focus. Enkele voorbeelden zijn endorfine, dopamine, serotonine, GABA, insuline en oxytocine.
Vaak spreek ik dan in brede zin over het 'endorfine-systeem'.
Kijk zeker naar mijn GRATIS WEBINAR getiteld Endorfine en dopamine, aandrijvers van leven en geluk' als je hier op een toegankelijke manier meer over wil leren!
Ook glutamaat is betrokken bij stress-verwerking. In een notendop is glutamaat betrokken bij o a leerprocessen in het brein en het heeft een stimulerende werking op zenuwcellen. (WIKI)
Glutamaat moet echter goed 'onder controle' gehouden worden door andere stofjes als GABA die een eerder rustgevende en herstellende werking hebben. Zo zijn er aanwijzingen dat glutamaat betrokken is bij epilepsie en bij depressie. (KLIK) (En veel minder het lang geopperde 'serotonine-tekort')
Door een overdaad aan stressfactoren die zowel fysiek (denk aan infecties als schimmels, Lyme en parasieten, junkfood-dieet, suiker en alcohol, toxines en zware metalen als kwik en lood) als psychologisch (trauma, emotionele verwaarlozing, gepest worden, een stressvolle relatie, gebrek aan verbinding en menselijk contact,..) van aard kunnen zijn, kan het natuurlijk anti-stress-systeem uitgeput geraken.
In een notendop: de voldoening, verbinding, rustige focus, drive en blijdschap die deel van onze natuurlijke staat zijn (!!) maken plaats voor een toestand die we 'glutamaat-dominantie' kunnen noemen. Dit is erg toxisch en schadelijk voor het lichaam.
We kunnen glutamaat-dominantie (en alles wat door uit voortkomt) nog het best omschrijven als een staat van 'dis-connectie', ontwrichting en ziekte.
De cascade van ontwrichting...
Als glutamaat niet meer afgeremd wordt, leidt het potentieel tot een hele cascade van klachten, symptomen en ziektebeelden die soms los van elkaar gediagnosticeerd worden:
- Hyper-glutamaat beschadigt je cellen wat leidt tot minder energie-aanmaak. Een verminderde of beschadigde energie-aanmaak opent de deur naar heel veel andere aandoeningen, van chronische ontstekingen, verzuring, stijve spieren, chronische vermoeidheid tot zelfs kanker. Hyper-glutamaat gaat dan ook hand-in-hand met lactaatverzuring, één van de andere grote aandrijvers van chronische ziekte.
- Hyper-glutamaat stimuleert stofjes als histamine die allergieën aandrijven. Loopneuzen, netelroos, roodheid, jeuk, prikkende ogen maar ook spijsverteringsklachten, benauwdheid en hartkloppingen zijn het resultaat. Deze stofjes op hun beurt verhogen glutamaat. Een pijnlijke vicieuze cirkel...
- Hyper-glutamaat verlaagt de werking van dopamine. Dit een belangrijk motivatie- en bevredigingsstofje. Dit kan leiden tot meer verslavingsgevoeligheid, ADHD achtig gedrag, depressie en algemeen gebrek aan motivatie en focus.
-Hyper-glutamaat beschadigt het brein (in combo met andere stofjes die worden gestimuleerd) wat kan leiden tot geheugen- en denkproblemen, 'brain-fog', epilepsie, mentale aandoeningen en depressieve klachten.
- Hyper-glutamaat heeft invloed op stofjes die vaatwand-verwijding en vernauwing regelen. Om deze reden is glutamaat een belangrijke aandrijver van migraines. (KLIK)
Eén van de krachtigste remmers van glutamaat is GABA. (1)
Ik spreek over GABA vaak als 'de boeddha-neurotransmitter'. Het houdt ons in rustige focus, kalmte, herstel en verbinding. Zit je GABA goed, dan gedraag je je totaal anders dan wanneer het exciterende glutamaat de baas is.
GABA en glutamaat lijken steeds naar een soort balans te zoeken.
GABA functioneert niet meer of raakt uitgeput door stressors van alle aard (zie boven) die druk op je zelfhelend vermogen leggen.
Wist je dat onder meer de mate van glutamaat of GABA bepaalt hoe stevig een traumatische ervaring in je lichaam wordt 'ingebakken' of juist sneller wordt losgelaten? Een paar weken geleden schreef ik nog over het verband tussen neurotransmitters en gedachten. (<klik)
De oplossing?
Wel, die kan je natuurlijk niet zo maar eventjes geven in een blog, eenvoudigweg omdat het NOOIT zo simpel is dat je dat op een A4-tje zet bij wijze van spreken, en dit dan op iedereen van toepassing is. (Sorry, géén pleisterpolitiek).
Maar wat zeker niet werkt (volgens mij!) is een aandoening, een klacht of een belast orgaan bekijken als een op zich staand iets. (Sorry, géén pleisterpolitiek!)
Wat ook niet werkt (volgens mij!) is aan symptoombestrijding doen zonder de oorzaak aan te pakken. Zo zal magnesium je misschien helpen maar is daarmee de bron verwijderd? (Sorry, géén pleisterpolitiek!) En, neen magnesiumtekort is geen oorzaak, het is een gevolg van iets anders ;)
Precies daarom graven we in de praktijk soms flink naar wat al jouw belastingen kunnen zijn, brengen we die in kaart en gaan we aan de slag om die er één voor één af te plukken.
Bij de één gaat dat sneller dan de ander, bij de één is er meer nodig dan bij een ander en sommige mensen moeten echt ook met hun omgeving, partner, job of vriendschappen aan de slag. (Het kan dus zijn dat ik blijf zagen over iets waar je niet waar wil kijken ;) )
Even eerlijk zeg ik graag dat het ook niet altijd zo is dat je als een raket uit de startblokken schiet eens je beslist je gezondheid om te gooien. Soms moet je lichaam ook tijdelijk bekomen en herstellen terwijl we werken aan het uitklaren en aanpakken van je belastingen, vooral als er sprake is van een fikse 'meerkoppige draak'.
Wil je meer lezen over gerelateerde onderwerpen? Deze blogs kunnen nog een nuttige aanvulling zijn:
'“Over histamine” (20 april 2022)
'Over loslaatvermoeidheid’. (30 mei 2022)
“Dat had je gedacht” (24 mei 2022)
Je kan ook een afspraak maken voor een gratis verkennend gesprek als je er niet uit geraakt en je begeleiding nodig hebt om je klachten aan te pakken. Welkom!