Te veel haar, te weinig haar
Haarverlies in meer of mindere mate is een klacht die veel klanten in de praktijk treft. Sommige klanten hebben dan weer last van te veel haar op andere plaatsen; zoals vrouwen die donkere haren op de kin of rond de bovenlip krijgen.
Zoiets vraagt een onderzoekende blik die dieper graaft..
Vaak ligt er een hormonale verstoring aan de basis van de klachten.
Maar met je hormonen zo maar gaan 'twisten and tweaken' is daarom niet het eerste wat je moet gaan doen...
Haargroei wordt onder meer aangedreven door testosteron, een androgeen hormoon dat zowel bij mannen als vrouwen noodzakelijk is. Vrouwen maken er natuurlijk minder van aan, dan hun mannelijke 'evenknie' maar toch is ook bij hen testosteron een levensnoodzakelijk stofje. Het zorgt voor herstel, groei, botmassa, sexdrive, zelfzekerheid en 'goesting in het leven'.
Maar het belangrijkste? Dat er een gezonde balans is tussen oestrogeen en testosteron bij zowel mannen als vrouwen. Daar gaat het tegenwoordig al eens flink fout. Vaak is er sprake van oestrogeen-dominantie bij zowel mannen als bij vrouwen. Bij vrouwen is er ook nog progesteron als belangrijke speler.
Deze verstoring komt door een breed scale aan factoren in ons leven die zowel tot testosteron-reductie leiden alsook tot oetrogeen-dominatie. Er kan dus sprake zijn van een dubbel effect: dat je testosteron geremd wordt en dat tegelijk je oestrogeen te sterk omhoog gaat. Dat willen we niet bij zowel mannen als vrouwen. Dit leidt in beide gevallen tot een te laag testosteron. Wist je dat bijvoorbeeld een nacht slecht slapen testosteron flink keldert? (ref) Een recent onderzoek wees op een afname van testosterone bij jonge mannen met zo maar eventjes 30% tegenover 15 jaar geleden. (ref)
© Yourself Refined / Stef Renodeyn
Heel wat factoren die 'normaal' zijn geworden in onze moderne samenleving hebben een verstorende werking op onze hormonen.
Je kan hormonen gerust zien als 'master-switches' van ons metabolisme. Je hoeft er niet veel aan te peuteren, of het kan al fout lopen.
Er wordt al eens gezegd dat de hoeveelheden van chemische stoffen die hormoon verstorend kunnen werken, steeds binnen de wettelijke norm liggen en niet toxisch zijn. Daarbij wordt wel vergeten dat deze bevindingen niet gaan over chronische blootstelling en evenmin is er rekening gehouden met de combinatie van verschillende stoffen en andere factoren.
Te laag testosteron al dan niet in combinatie met te hoog oestrogeen kan zorgen voor:
- moeilijk gewicht kunnen verliezen, Te veel vetmassa rond de buik.
- laag zelfbeeld, sterk twijfelen aan jezelf, besluiteloosheid.
- angstig zijn of te snel 'uit je lood geslagen'.
- weinig spiermassa, moeite met behoud en opbouw van spiermassa.
- gevoelig borstweefsel, pijnlijke borsten.
- 'man-boobs' bij mannen,
- weinig energie en 'drive'.
- te sterke menstruatie, geen sex-drive of erectiestoornis
- slecht slapen.
- dun of breekbaar haar.
- opgeblazen buik.
Maar wat dan met dat haar en haarverlies?
Is veel haar niet juist een teken van genoeg testosteron?
Was het maar zo simpel. Wat we beschrijven als bijvoorbeeld 'testosteron'' is een verzamelnaam voor verschillende hormonen. Idem voor oestrogeen. Vaak gebeuren er omzettingen via enzymen en hulpstoffen naar verschillende sub-vormen en het is daar dat het al eens fout gaat.
Zo is er bij kaalheid en haaruitval maar ook bij prostaat-klachten een te sterke omzetting naar een testosteron-vorm genaamd DHT (wiki) . Deze te sterke omzetting lijkt zelfs toe te nemen met de leeftijd, ondanks dat globaal genomen testosteron met de leeftijd juist daalt!
De vraag is dan: waarom deze te sterke omzetting en disbalans?
Daar zijn verschillende verklaringen voor.
Eén belangrijke 'olifant in de kamer' die zelden wordt gezien is een verstoorde bloedsuikerspiegel door onder meer een voedingspatroon rijk aan koolhydraten, alcohol en suikers. Dit doet insuline te veel pieken in het lichaam. Insuline is echter nauw betrokken bij hormoonregulatie en onder meer de omzetting van testosteron! (ref) Een verhoogde bloedsuikerspiegel verlaagt ook de afgifte van testosterone. (ref)
Wist je dat...
Chronisch hoge insuline bij vrouwen juist kan zorgen voor een té veel aan androgene hormonen wat dan leidt tot haargroei op bijvoorbeeld de kin (maar paradoxaal genoeg uitdunnend haar elders kan veroorzaken)?
Ook PCOS bij vrouwen is soms nauw verweven met insuline en een verstoorde hormonale werking.
Chronisch hoge insuline bij mannen juist zorgt voor een té veel aan oestrogenen maar paradoxaal genoeg ook de omzetting van je al te lage testosterons-spiegel naar het DHT-testosteron te hard geprikkeld wordt, wat dan weer tot haarverlies kan leiden en tot prostaatklachten?
Insuline is ook nauw betrokken bij stress, verslaving en welbevinden. De stress en welbevinden regulerende systemen zoals het endorfine-systeem zijn dus ook van cruciaal belang voor hormonale gezondheid.
Kijk hier naar mijn gratis webinar over endorfine, dopamine en insuline mocht je het gemist hebben!
Voor herstel van hormonale disbalans moet er dus verder gekeken worden dan het 'snel even aanpakken' met hetzij een medicijn of een alternatieve aanpak.
Vaak komen de usual suspects (alweer) in beeld:
- het modern eet en leefpatroon,
- infecties,
- toxines, chemische stoffen
- zware metalen
- slaaptekort, kunstlicht
- trauma en (chronische) stress, gevoelens van onveiligheid
Zit je met nog maar twee of drie van deze oorzaken, dan zit je met een dodelijke cocktail die je hormonen flink kunnen verstoren. In de praktijk merk ik dat veel mensen -ongeweten- vaak last hebben van vier tot vijf van deze stoorzenders.